İslam’daki kadın evliyaları anlattı

Duke Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. miriam cooke, Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsünde ders vermek üzere İstanbul’a geldi. Halka açık seminerde konuşma yapan Prof. cooke, Rabia’dan Leyla Ayşe’ye ve Bibi Fatıma’ya kadar İslam coğrafyasındaki evliya kadınları anlattı. Prof. miriam cooke, Hz. Ayşe’nin İslam’ın yayılmasında yaptığı çalışmalar dolayısı ile İslam’ın kadın feministlerinden biri olduğunu söyledi.

Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü, Kerim Vakfının destekleriyle, 2018-2019 akademik yılı güz döneminde 4 hafta boyunca Duke Üniversitesinden Prof. miriam cooke’u misafir ediyor. Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsünün yarı zamanlı akademik kadrosunda bulunan Prof. miriam cooke, kaldığı süre içerisinde lisansüstü öğrencilere yönelik 21 saatten oluşan bir dizi ders verecek.

Üsküdar Üniversitesi Merkez Yerleşkesi Nermin Tarhan Konferans Salonunda bir seminer veren Prof. miriam cooke,İslam dünyasındaki kadın evliyaları, bunların tasavvuf alanıda yaptığı katkılara değindi.

Programın açılış konuşmasını yapan Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Elif Erhan, bu derslerin, tasavvuf araştırmaları ensititüsü öğrencilerinin, batı kaynaklı İslam Araştırmaları literatürü hakkında bilgi ve becelerini artıracağını, özellikle tez aşamasında olan öğrencilerin ele alma biçimleri, kurgu ve yazım yöntemlerini geliştireceğini söyledi.

Cemalnur Sargut: “Prof. cooke, dünyaya İslam’ı anlatan bir hoca”

Mutasavvıf yazar Cemalnur Sargut da Prof. miriam cooke’un üniversiteye gelmiş olmasından ve kadın veliler hakkında konuşacak olmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Prof. Cooke’un dünyaya İslam’ı anlatmak için çalıştığını ifade eden Sargut, çalışmalarında kadın evliyaları ele aldığını söyledi. Cemalnur Sargut, “İnsanlara hizmet etmek, mürşidine bağlılık kadın evliyalarda gözükür. miriam dünyaya İslam’ı anlatan bir hoca. Onunla dost olmak benim için bir lütuf ve şereftir” dedi. Cemalnur Sargut, Amerikalıların buradaki feminist kavramını İslamiyet’te kadın özneli olayları anlatmak için kullandıklarının altını çizdi. Sargut, İslam’ın kadın hareketlerinde en öncü din olduğunu ve İslam’ın kadına çok değer verdiğini de sözlerine ekledi.

İslamiyet’te kutsanmak yok

Prof. miriam cooke “İyi sabahlar” diye başladığı “Velayet Üzerine” başlıklı konuşmasında Hıristiyanlıktaki azizlik, Müslümanlıktaki evliyalık makamlarının tarihçesine değindi. Her iki dine mensup kadın aziz ve evliyalardan bahseden Prof. cooke, her iki dinde yer alan kavramları mukayese etti. Hıristiyanlıkta bulunan azizlerin Papa tarafından kutsandığını ifade eden cooke, İslam’da bunun olmadığını,en belirgin farkın da bu olduğunu dile getirdi.

Hz. Ayşe’nin önemli rolü

Hz. Ayşe’nin İslam’ın yayılmasında yaptığı çalışmalar dolayısı ile İslam’ın kadın feministlerinden biri olduğunu dile getiren Prof. miriam cooke, “Hz. Muhammed ve onun takipçilerinin dininin 3’te 2’sini Hz. Ayşe’den aldığını söylüyorlar. Burada birçok hadisin, bunun 2 bin tanesini Hz. Ayşe’nin naklettiği söyleniyor yani bu da kendisinin aslında bir İslami feminist olduğuna işaret ediyor” dedi.

İslam dünyasındaki kadın evliyaları anlattı

Prof. miriam cooke, İslam coğrafyasındaki kadın evliyaları, hayatlarını, hayatlarının önemli dönüm noktalarını anlattı. İlk kadın evliyalardan, Mısır’ın başkenti Kahire’de 2013’te yaşanan olayların sembolü olan Râbia el-Adeviyye’nin hayat öyküsünden örnekler veren Prof. miriam cooke, Hindistan’da yaşayan kadın evliya Bibi Fatıma ve Leyla Ayşe’nin hayatlarından ve benzerliklerinden söz etti.

Kendileriyle temasa geçen herkesi Allah’a yakınlaştırıyor

Prof. miriam cooke, kadın evliyaların kendileriyle temasa geçen herkese Allah’a yakınlaşmalarında yardımcı olduklarını belirterek “Bu kadınlarla ilgili anlatılan hikayeler bize etik, ahlaki ve manevi uygulamalarla güçlenmelerinin hikayelerini anlatıyor; edep ve cihadla. Aslında büyük cihad dediğimiz kişinin kendi nefsiyle olan mücadelesini anlatıyor. Onların hikayeleri, hayatları bize her ikisinin de kendileriyle temasa geçen herkesi Allah’a daha yakınlaştırdıklarını gösteriyor” dedi.

Bu kadınlar model oluşturuyor

“Bu büyük cihad onlara aslında bir ataerkil sistemde müzakere ederek sıradışı haklar alma ve kadınlara erkeklerle yalnız başına görünebilme gibi bir imtiyaz veriyor” diyen Prof. cooke, sözlerini şöyle tamamladı: “Buradaki her evliya kadın kendi istediği hayatı seçecek gücü buluyor ve böylece de kendi takipçileri için bir model teşkil ediyor. Rabia da Leyla Ayşe de kendilerine tarihte ve gelecekte çok önemli bir yer kazandıran bir cihada iştirak ediyorlar. Sonuç olarak şunu söylemem lazım. Bu yaz burada ders veren Sachiko Murata, Rabia’nın şöyle dediğini naklediyor; Her şeyin bir meyvesi vardır ve ilmin ve idrakin meyvesi de Allah’a yakınlaşmaktır. İnsanlar kendini tanıdığı zaman kendinin ne olduğunu bildiği zaman Allah’a yakınlaşmaktadır. Çünkü Allah onların ve her şeyin özüdür, hakikatidir.”

Yoğun bir katılımın olduğu seminer, ÜÜ TV’den canlı olarak yayınlandı. Program sonunda bir hatıra fotoğrafı çektirildi.