Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığının Türk dünyasının abide şahsiyeti, Elazığ’ın fahri hemşehrisi Cengiz Aytmatov’un, şehrimizdeki aziz hatırasını ebedileştirmek ve onun eserlerini genç nesillere aktarmak amacıyla gerçekleştireceği büyük açılış töreni ile "Cengiz Aytmatov Millet Parkı ve Cengiz Aytmatov Anıtı” halkımızın ziyaretine açılacak.
Elazığlılara konforlu bir yaşam alanı sunmak ve kadim kenti daha da özel bir şehir yapmak için hayata geçirilen önemli vizyon projelerden biri olan Cengiz Aytmatov Millet Parkı ve Anıtı, kentin kültür sanat ve turizm potansiyelini artıracak.
Kentin kültür sanat ve turizm potansiyelini artıracak olan proje, Cengiz Aytmatov’un hayatını, eserlerini ve fikirlerini yansıtan bir mekân olacak.
Türk Devletleri Teşkilatı, TÜRKSOY, Kırgız Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği, Kırgız Cumhuriyeti Cengiz Aytmatov Vakfı, Kırgız Cumhuriyeti Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü, Türk Edebiyatı Vakfı, Avrasya Yazarlar Birliği ve Elazığ Kent Konseyi’nin katkılarıyla; Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığı, Fırat Üniversitesi ve Manas Yayıncılık tarafından düzenlenen “Cengiz Aytmatov Millet Parkı ve Anıtı’nın Açılış Töreni Programına” Türkiye’den ve Kırgız Cumhuriyeti’nden önemli kişi ve kurumlar katılacak.
Törenin katılımcıları arasında: Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Kubaniçbek Ömüryalıev, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, Kırgız Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Ruslan Kazakbaev, Kırgız Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Arslan Kapayoğlu Koyçiyev, Kırgız Cumhuriyeti Oş Şehri Özgön İlçesi Milletvekili Sayın Ulugbek Ormanov, Kırgız Cumhuriyeti Anayasa Konseyi Başkan Vekili ve Kırgız El Birliği Başkanı Sayın Amanbay Ömürzakov, Kırgız Cumhuriyeti Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdildacan Akmataliyev, Kırgız Cumhuriyeti Yazarlar Birliği Başkanı Nurlan Kalibekov, heykeltıraş Prof. Dr. Zakir Azizov, Kırgız Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü Üyeleri Doç. Dr. Iysayeva Nurzina ve Doç. Dr. Ömürov Baktiyar, şair Marsgül Abilova, manasçı Musaoğlu Tölebek, Prof. Dr. Asizbek Eşmambetov, Kırgız El Birliği Sarttar Boyu Başkanı Ermatov Abdimemet Abilayeviç, Kırgız El Birliği Bargı Boyu Başkan Yardımcısı Sofiyev Karıbek Alimbekoviç, Bişkek Kömür İşletmesi Genel Müdürü Osmanov Bek Altınbekoviç, Asman Turizm İşletmesi Müdürü Musayeva Mıskal İsmailovna, Türk Edebiyatı Vakfı Başkanı Serhat Kabaklı, Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Sayın Dr. Yakup Ömeroğlu, KÜNİB Kafkas Üniversiteler Birliği Başkanı Sayın Prof. Dr. Ramazan Korkmaz, Fırat Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Buran, Fırat Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ercan Alkaya ve şair Ali Akbaş gibi önemli isimler bulunmakta.
Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığı, Fırat Üniversitesi ve Manas Yayıncılık tarafından 21-22 Aralık 2023 tarihlerinde düzenlenen etkinlikler kapsamında, Cengiz Aytmatov Parkı ve Anıtı’nın açılışı yapılacak. Park ve anıtın açılışı, Cengiz Aytmatov’un hayatını, eserlerini, ödüllerini ve etkilerini yansıtan iki gün sürecek etkinliklerle gerçekleştirilecek.
Etkinlik Programı
CENGİZ AYTMATOV MİLLET PARKI VE CENGİZ AYTMATOV ANITI’NIN AÇILIŞ TÖRENİ PROGRAMI
21-22 Aralık 2023 Elazığ / Türkiye
Türk Devletleri Teşkilatı
TÜRKSOY
Kırgız Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği
Kırgız Cumhuriyeti Cengiz Aytmatov Vakfı
Kırgız Cumhuriyeti Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü
Türk Edebiyatı Vakfı
Avrasya Yazarlar Birliği
Elazığ Kent Konseyi’nin katkılarıyla
DÜZENLEME
Elazığ Valiliği
Elazığ Belediye Başkanlığı
Fırat Üniversitesi
Manas Yayıncılık
Onur Konukları
Sayın KUBANIÇBEK ÖMÜRALİYEV
Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri
Sayın SULTAN RAEV
TÜRKSOY Genel Sekreteri
Sayın RUSLAN KAZAKBAEV
Kırgız Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi
Sayın ULUGBEK ORMANOV
Kırgız Cumhuriyeti Oş Şehri Özgön İlçesi Milletvekili
ARSLAN KAPAYOĞLU KOYÇİYEV
Kırgız Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı
Sayın AMANBAY ÖMÜRZAKOV
Kırgız Cumhuriyeti Anayasa Konseyi Başkan Vekili
Kırgız El Birliği Başkanı
Prof. Dr. ABDILDACAN AKMATALİYEV
Kırgız Cumhuriyeti Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü Müdürü
NURLAN KALİBEKOV
Kırgız Cumhuriyeti Yazarlar Birliği Başkanı
Prof. Dr. ZAKİR AZİZOV
Heykeltıraş
Doç. Dr. IYSAYEVA NURZİNA
Kırgız Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü Üyesi
Doç. Dr. ÖMÜROV BAKTIYAR
Kırgız Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitüsü Üyesi
MARSGÜL ABILOVA
Şair
MUSAOĞLU TÖLEBEK
Manasçı
Sayın SERHAT KABAKLI
Türk Edebiyatı Vakfı Başkanı
Sayın Dr. YAKUP ÖMEROĞLU
Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı
Sayın Prof. Dr. RAMAZAN KORKMAZ
KÜNİB Kafkas Üniversiteler Birliği Başkanı
Sayın Prof. Dr. AHMET BURAN
Fırat Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi
Sayın Prof. Dr. ERCAN ALKAYA
Fırat Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Başkan
Sayın ALİ AKBAŞ
Şair
21 ARALIK 2023 PERŞEMBE
CENGİZ AYTMATOV MİLLET PARKI VE CENGİZ AYTMATOV ANITI’NIN AÇILIŞ TÖRENİ
Yer: Çaydaçıra Kavşağı Saat: 11.30
Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı
Elazığ Belediyesi Mehter Takımı Konseri
Manas Destanı, Musaoğlu Tölebek
Açılış Konuşmaları
CENGİZ AYTMATOV’A SAYGI KONSERİ
Yer: Elazığ Belediyesi Bünyamin Eroğlu Kültür Merkezi Saat: 19.30
Sinevizyon: Cengiz Aytmatov’un Elazığ Ziyareti
Açılış Konuşmaları
Şükran Belgelerinin Takdimi
Manas Destanı
MUSAOĞLU TÖLEBEK
Aytmatov’a Şiirler
ALİ AKBAŞ
MARSGÜL ABILOVA
Konser: Fırat Üniversitesi Devlet Konservatuvarı THM Topluluğu
Solist: Öğr. Gör. MUSTAFA ÖZTÜRK
22 ARALIK 2023 CUMA
YILDIRIM SESLİ MANASÇI AYTMATOV
Yer: Ahmet Yesevi Sosyal Bilimler Lisesi Saat: 10.00
Edebiyat öğretmeni Serap Tapan, Öğrenciler: Zeynep Ağır, Ilgın Melek Uçuk, Hasan Ubeyde Tokmak, Talha Aydemir, Yakup Can Arıkan, Samed Çelik
DOĞUMUNUN 95. YILINDA CENGİZ AYTMATOV
Yer: Fırat Üniversitesi Prof. Dr. Bahaeddin Ögel Konferans Salonu Saat: 14.00
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ercan Alkaya
Konuşmacılar: Prof. Dr. Abdıldacan Akmataliyev, Nurlan Kalibekov, Serhat Kabaklı, Prof. Dr. Ahmet Buran,
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz, Dr. Yakup Ömeroğlu, Doç. Dr. Iysayeva Nurzina, Doç. Dr. Ömürov Baktıyar
Cengiz Aytmatov Anıtı Heykel Sanatında Elazığ’a Yeni Bir Soluk
Cengiz Aytmatov Anıtı’nın yapımında kullanılan 3,8 metre küp yüksekliğindeki “Afyon Beyazı” mermeri, tam anlamıyla sanatsal bir dönüşümdür. Tasarımın temelinde kullanılan 145 x 150 x 107 cm mermer blok kısmında farklı karakterdeki yazılarla Cengiz Aytmatov’un eserlerinin isimleri yer almaktadır. Bu blok, yazarın edebi mirasının temelini oluşturur. Alışılmış anıtların ötesinde bir insan figürü yerine, yazarın eserlerinin yazıldığı bu bloğun üzerinde, Aytmatov’un eserlerinin 120 ülkede 179 dile çevrildiğini ve 200 milyondan fazla basıldığını simgeleyen 200 x100 x 66 cm boyutlarında bir başka mermer blok bulunmaktadır. Yazarın eserlerinin dünyanın dört bir yanına yayıldığını gösteren bu blok, göğe doğru yükselen ve Cengiz Aytmatov’un evrensel değerini vurgulayan bir formdadır. En üstteki 105 x 50 x 50 cm mermer blok ise yazarın birçok eserinin yazılmadan yarım kaldığını simgeleyen patlamış bir formla tasvir edilerek anıtı tamamlamaktadır. Bu anıt, günümüze kadar yapılmış anıtlardan sadece farklı olmakla kalmamış, büyük bir yazar bilge ve düşünür olan Cengiz Aytmatov’un fiziki dünyadan çok ruhani dünyasını yansıtan, eşi benzeri olmayan özgün ve orijinal bir sanat eseridir.
Cengiz Aytmatov Anıtı’nın mimarı olan Kırgız heykeltıraş Prof. Dr. Zakir Azizov, Cengiz Aytmatov Millet Parkı ve Anıtı’nın Elazığ’a yakışan bir eser olduğunu belirterek, “Cengiz Aytmatov, Türk dünyasının ortak değeridir. Onun eserleri, kültürümüzü, tarihimizi ve geleceğimizi aydınlatmaktadır. Bu park ve anıtla, onun ruhunu ve vizyonunu Elazığ’da yaşatmak istedik. Park ve anıt hem estetik hem de işlevsel olarak kente katkı sağlayacaktır. Ayrıca bu proje, Türkiye ve Kırgızistan arasındaki kardeşlik bağlarını da güçlendirecektir.” dedi.
Cengiz Aytmatov’un, Elazığ ile Gönül Bağı
Aytmatov, 2008 yılında Elazığ’a gelmiş ve bu ziyaretinde kendisine fahri hemşehrilik ve fahri doktora unvanları verilmişti. Elazığ halkının kendisine gösterdiği ilgi ve sevgiden dolayı teşekkür eden Aytmatov, Elazığ’ı Türk halkının manevi azığı olarak gördüğünü belirterek “Bugüne kadar pek çok tören, kutlama, bayram gördüm ama hiçbirisi Elazığ’daki kadar içten değildi. Büyük bir kalabalıkla yapılan yürüyüşte yaşadığım duyguları, memleketime vardığımda nasıl anlatacağımı, hangi sözlerle dile getireceğimi bilemiyorum. Bu çok zor olacak!” diyerek “Elazığ’da gönlümü bıraktım.” sözleriyle şehrimizden ayrılmıştı.
Aytmatov’un; Anıtta Yer Alan, Elazığ’da 2008 Yılında Yaptığı Konuşması:
“Benim adıma düzenlediğiniz Hazar Şiir Akşamları ve bugünkü halk yürüyüşünden dolayı büyük kıvanç duydum. Bundan dolayı hepinize teşekkür ediyorum.
Bugüne kadar pek çok tören, kutlama, bayram gördüm ama hiçbirisi Elazığ’daki kadar içten değildi. Büyük bir kalabalıkla yapılan yürüyüşte yaşadığım duyguları, memleketime vardığımda nasıl anlatacağımı, hangi sözlerle dile getireceğimi bilemiyorum. Bu çok zor olacak!
Elazığ’ı Türk halkının manevi azığı olarak görüyorum. Bu memleketten, bu topraklardan çok büyük insanlar çıkacaktır. Gençler, gelecek sizindir! Ben inanıyorum ki geleceğin büyük bilim insanları sizin aranızdan çıkacak; inşallah uzaya sizler hâkim olacaksınız.
Türkiye’nin ortasında, Türk uygarlığının kurulduğu ilk şehirlerden biri olan Elazığ’da bir araya geldik. Türk dünyasında bilimi, uygarlığı, kültürü geliştirmek için birlik olmamız, birlikte hareket etmemiz ve dayanışma içinde olmamız gerekir. Hazar Şiir Akşamları programı, Türk halkları arasındaki kardeşliği pekiştirmek için yapılan çalışmalara güzel bir örnektir. Rabbim ömür verirse ben her yıl Elazığ’a gelmek ve sizlerle birlikte olmak istiyorum.
Sizinle aynı yüreği, aynı duyguları paylaşıyorum. Bu toplantıdan aldığım manevi hazzı kendime büyük bir kazanç kabul edip buradan öyle ayrılacağım. Bu güzel etkinlikten dolayı hepinizi alkışlıyorum. Hazar Şiir Akşamları sonsuza kadar sürsün.”
Cengiz Aytmatov Anıtı ve Kırgız Heykeltıraş Prof. Dr. Zakir Azizov
Cengiz Aytmatov Anıtı, Kırgızistan’ın yetiştirdiği önemli heykeltıraşlardan biri olan Prof. Dr. Zakir Azizov tarafından tasarlanmış ve yapılmıştır. Azizov, 1957 yılında Kırgızistan’da doğmuş, sanat eğitimine S. A. Çuykov Kırgız Devlet Sanat Okulu’nda başlamış, daha sonra Moskova’da Darphane ve Pravda Tiyatrosu’nda sanat yönetmenliği yapmıştır. SSCB Güzel Sanatlar Akademisi M.V. Surikov Devlet Sanat Enstitüsü’nde altı yıl heykel eğitimi almış, eğitimde gösterdiği üstün başarılarıyla hocalarının dikkatini çekmiştir. Akademik Profesör L. E. Kerbel ile çalışmaya başlayan Azizov, mastır ve doktorasını da SSCB Güzel Sanatlar Akademisi’nde yapmıştır. Başarılı çalışmalarından dolayı Vitse Presidenti Heykeltıraş Prof. L.E. Kerbel tarafından takdir belgesi verilmiştir. Azizov, sanat hayatına Rusya ve Almanya Güzel Sanatlar Akademilerinde de devam etmiştir. Kırgızistan Devlet Sanatçılar Birliği Üyesi Prof. Dr. Zakir Azizov’un eserleri pek çok sergilerde çeşitli komisyonlar tarafından yüksek değer almıştır. Yapmış olduğu heykeller dünyanın farklı devlet ve özel galerileri tarafından alınmıştır. 1998 yılında Türkiye’ye gelerek İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi’nin kuruculuğunu yapmıştır. Türkiye’de profesörlüğünü alan Zakir Azizov, İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi’nde de başarılı çalışmalarını sürdürmüştür. Prof. Dr. Zakir Azizov, 2016 yılında İmparatorluk Rusya Güzel Sanatlar Akademisi’ne akademisyen olarak seçilmiş ve 2017 yılında da bu akademinin Altın Madalyası’na layık görülmüştür. Kırgızistan Devlet Sanatçılar Birliği Üyesi olan Azizov, heykel sanatında uluslararası bir üne sahiptir. Eserleri; kültür, tarih ve estetik açısından değerli bir miras olarak kabul edilmektedir.