Nasıl bir Virüs ile karşı karşıyayız?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sosyal medya üzerinden yapmış olduğu açıklama da; "Bir hastamızda maymun çiçeği hastalığı tespit edildi. Hasta 37 yaşında, bağışıklık sistemi yetersizliği var. Kendisi tecrit edilmiş durumda. Temaslı takibi yapıldı, başka bir vakaya rastlanmadı. Bilindiği gibi, bu hastalık solunum yoluyla değil, yakın fiziksel temasla bulaşıyor" dedi.  

Nasıl bir Virüs ile karşı karşıyayız?

Maymun çiçeği hastalığı Dünya’da ilk olarak İngiltere'de görüldü ve altı vaka olduğu açıklaması yapılmıştı. Ancak kısa süre içinde Almanya, İspanya, Portekiz, Fransa, Belçika ve İtalya da dahil olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinde de yeni vakalar tespit edildi.Hastalığa ayrıca Kuzey Amerika, Latin Amerika ve Avustralya'da da rastlandı. Uzmanlar şimdilik paniğe gerek olmadığını söylüyor, ama yine de temkinli ve tedbirli olunması konusunda uyarıyor..

Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından 23 Mayıs'ta yayınlanan risk değerlendirmesinde, AB ve Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) ülkelerine "yeni maymun çiçeği vakalarının hızlı bir şekilde tanımlanması, tedavisi, temas takibi ve raporlanmasına odaklanmaları" tavsiye edildi.

Mevcut vakaların çoğu hafif hastalık semptomları gösteriyor. ECDC direktörü Andrea Ammon da "Genel nüfus için yayılma riski şu anda çok düşük. Bununla birlikte, virüsün yakın temas yoluyla, örneğin birden fazla cinsel partneri olan kişiler arasındaki cinsel aktiviteler sırasında daha fazla yayılma olasılığının yüksek olduğu tahmin edilmektedir" şeklinde konuştu..

ECDC'nin risk değerlendirmesinde "Bulaşma, mukoza zarlarının veya bozulmamış cilt lezyonlarının (doku değişimlerinin) bulaşıcı maddelerle yakın teması veya uzun süreli yüz yüze temas sonucu havadaki damlacıklar yoluyla gerçekleşebilir" ifadeleri yer aldı.

Çiçek Aşısı Koruma Sağlayabilir

Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) göre, normal çiçek hastalığına karşı bir aşılama maymun çiçeğine karşı da etkili olabilir. Zira iki hastalık da aynı kökten geliyor. DSÖ, 1966'da dünya çapında çiçek hastalığına karşı bir zorunlu aşılama kampanyası başlatmıştı. Bu kampanya meyvelerini verdi ve DSÖ, 1980 yılında çiçek hastalığının dünya genelinde önüne geçildiğini ilan etti. O zamandan buyana çiçek hastalığına karşı yaygın ve etkin bir aşılama yapılmadı.

Hastalık Nasıl Bulaşır?

MPV (Monkeypox virus) olarak da adlandırılan maymun çiçeği virüsü, "zoonoz hastalıklar" ailesine dahil. Zoonoz, omurgalı hayvanlardan insanlara geçen (zooantroponoz) ve insanlardan omurgalı hayvanlara geçen (antropozoonoz) herhangi bir enfeksiyon hastalığını tanımlayan terim. Kuduz, kuş gribi, domuz gribi ve deli dana hastalığı gibi birçok ağır ve önemli hastalık bu kategoride.

İnsanlara özellikle maymunlar ve çeşitli kemirgen türlerinden bulaşan MPV, enfekte hayvanlar, bunların salgıları veya kanları, dışkıları veya doku ile teması yoluyla oluşuyor. Hastalık, enfekte hayvanların etiyle temas edilmesi veya bunların tüketilmesi sonrasında da ortaya çıkabiliyor.

Maymun çiçeği için kuluçka süresi 7 ila 21 gün. İnsandan insana bulaşması mümkün, ancak bu son derece nadir görülür ve sadece çok yakın temasla gerçekleşir. Bununla birlikte, insandan hayvana bulaşma söz konusuysa ve virüs bir hayvan popülasyonunda yayılırsa, ECDE'nin değerlendirmesine göre, hastalığın Avrupa'da endemik hale gelme riski vardır. Bu nedenle, virüse maruz kalan evcil hayvanları tedavi etmek ve hastalığın vahşi hayvanlara bulaşmasını önlemek gerekir.

Belirtileri Neler?

Normal çiçek hastalığına göre nispeten daha hafif seyreden maymun çiçeği enfeksiyonun ilk belirtileri griple benzerlik göstermekte: Ateş ve halsizliğin yanı sıra baş, kas, eklem ve sırt ağrıları görülür, lenf bezleri şişer. Ayrıca "çiçeklenme" denilen çok bariz cilt değişiklikleri oluşur. Hastalığın evresine bağlı olarak bu cilt değişiklikleri su çiçeği, zona veya frengi (sifiliz) vakalarındakine benzer şekilde kızarıklıklar, nodüller veya kabarcıklar şeklinde ortaya çıkar.

Karantina Süresi Kaç Gün?

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, geçtiğimiz aylarda yaptığı açıklamasında, "İlk hastanın, döküntüler tamamen kuruyana kadar izolasyonda kalması gerekecek. Çünkü toplumda hiç görülmeyen bir hastalık ki ilk defa olacak. Daha önce yayılmamış bir hastalık yani, bu şekilde belki yayılmasını engelleyebiliriz. Hasta tespit edildikten sonra tüm lezyonlar kuruyacak, kabukları dökülecek, çünkü oralardan da bulaşma söz konusu olabiliyor; bu da 2 ila 4 hafta kadar sürüyor. Semptomlar çıktıktan, döküntüler başladıktan sonra 14-28 gün arası hasta olan kişinin izolasyonu gerekiyor. Temaslıda ise semptomlar oluşmadan aşılama yapılması ve 21 güne kadar izolasyonu söz konusu olabilir." Diyerek gerekli uyarıları yapmıştı.