Son pişmanlık fayda etmiyor

Kredi kartı ile internetten satın alma eylemini gerçekleştiren bireyler, fiziksel para kaybı yaşamadıkları için gereksiz harcama yapmaktadırlar. Bu davranış, zamanla sürekli satın alma dürtüsüyle alışkanlık haline gelmekte ve kişinin sürekli bir döngü içerisinde olmasına neden olmaktadır. 

Satın alma davranış bozukluğu olarak görülen kompozit satın alma davranışı günümüz tüketim toplumunda yaygın görülen bir davranış olarak bilinmektedir.  İstanbul Esenyurt Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi’nden Arş. Gör. Elif Arslan Dinç ve Giresun Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Sinan Karabıyık tarafından anket yöntemi ile yapılan “İnternet Alışverişinin Kompulsif Satın Alma Davranışına Etkisi: Nicel Bir Araştırma” adlı çalışmada, internette geçirilen ortalama sürenin internetten alışveriş yapma sıklığının ve demografik faktörlerin de kompulsif satın alma davranışına etkileri incelenmiştir.

Çalışma; tüketicilerin aylık geliri, çalışma durumu, internette geçirilen süre, internetten alışveriş yapma şıklığıyla kompulsif satın alma davranışı arasında bir ilişki olup olmadığını ortaya koymaktadır. Araştırmaya göre tüketicinin internete geçirdiği ortalama sürenin artmasıyla internetten satın alma davranışı arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Yaş ve cinsiyet ile kompulsif satın alma davranışı arasında ise anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Gelir durumunun ise satın alma davranışında etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Böylece internette geçirilen süre, internetten alışveriş yapma sıklığı ve sosyo-demografik faktörlerin dolaylı yoldan tüketicilerle kompulsif satın alma davranışına sebep olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. 

Online (çevrim içi) alışveriş tüketicilere zamandan tasarruf, bilgi, akış hızı, en uygun ve doğru ürünü bulma, ürünleri kıyaslayabilme, geri iade ve değişim olanağını sağlaması, ürün hakkında yorum ve bilgiye ulaşma, ürün indirimleri ve kampanyalardan daha hızlı şekilde haberdar olmak gibi imkanlar sağlamaktadır. Bu etkenler, internetten satın almayı teşvik etmektedir. Fiziksel para kaybı yaşamadığı için kontrolsüz şekilde kredi kartı kullanan kişiler, kompulsif satın alma eğilimi ile alışveriş sonrası pişmanlık, endişe ve kaygı duymaktadır. Bu davranışın sonucunda kişinin karşı koyamadığı alışveriş yapma dürtüsü hem kendisine hem de çevresine zarar vermektedir. (Bilimin Kamusal İletişimi (bil-ki) TÜBİTAK 1001, proje no:123K063)

Muhabir: Tülin Ersoy

EK1: Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Sinan Karabıyık fotoğrafı.

EK2: İnternetten alışveriş görsel