Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Özden Örkçü, hafta sonu gerçekleştirilecek YKS öncesi adayların sağlıklı ve dengeli beslenmesinin konsantrasyon ve dikkat toplama konusunda önemli etkileri olacağını söyledi.
Uykusuzluğa dikkat
Sınavdan birkaç gün önce ve sınav gününde genellikle benzer kaygıların yaşandığını belirten Özden Örkçü, şunları söyledi:
“Hepimizin geçtiği süreçlerdendir üniversiteye giriş sınavları. Yoğun ve tempolu geçen hazırlık sürecinden sonra büyük gün gelir çatar. Çoğu öğrenci yoğun kaygı içindedir; kimini bir ay öncesinden kimini birkaç hafta kala stres ve kaygı bastırır. ‘Acaba hazır mıyım? Unuttuğum formül olur mu, ya o konuyu hatırlamazsam? Sınav günü uykusuz kalır mıyız, ya sınavda uykum gelirse, peki ya tuvalet ihtiyacım olursa fazla bir şey içmesem iyi olur, en iyisi bir şey içmemek.’ ‘Kızım oğlum kahvaltısız çıkma evden, yanına kuru üzüm al zihni açar’ şeklinde bir yandan da ebeveyn destekleri. Düzenli bir uyku şekliniz yoksa son 1 hafta içinde mutlaka sınava rahat uyanabilecek şekilde kendinizi ayarlayın. Uykusuz sınava girmek hem moralinizin bozuk olmasına hem de bilgilerin hatırlanamamasına yol açabilir.”
B grubu vitaminleri zihni strese karşı koruyor
Sınav öncesi tüketilmesi gereken besinlere dikkat çeken Özden Örkçü, “B grubu vitaminleri zihnimizi strese, yorgunluğa ve paniğe karşı korumaktadır. Yetersizliğinde konsantrasyon düştüğü, unutkanlık ve öğrenme zorluğu zeka ve hafız performanslarının zayıflamasına neden olmaktadır. Kuru baklagiller, kırmızı et, ay çekirdeği, balık, yoğurt, süt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler, tavuk eti, yerfıstığı, muz, kavun, brokoli, ıspanak, domates, yumurta, kavun ve enginar B grubu vitaminlerinden zengindir” diye konuştu.
Balık, hafızayı güçlendiriyor
Folik asidin beyin gelişimi için oldukça önemli olduğunu belirten Örkçü, “Beyin gelişimi ve zekâ üzerine olan etkileri daha anne karnından itibaren takip edilmektedir. Folik asit yetersizliği zekâ geriliğine sebep olabilmektedir. Bir nevi beynin gıdası diyebiliriz. Özellikle yeşil yapraklı sebze ve meyve, pirinç tüketerek folik asit ihtiyacını rahatlıkla karşılayabiliriz. Omega 3 yağ asitlerinden zengin sardalye, ton balığı, somon balığı, koyu yeşil yapraklı sebzeler, keten tohumu gibi besinlerle beslenmek zekâ gelişimini ve hafızayı güçlendirir” dedi.
Ders çalışırken sağlıklı atıştırmalıklar tüketin
Yeterli miktarda protein tüketilmesinin uyku halinin azalmasını ve enerjinin tamamen kullanılmasını sağladığını vurgulayan Örkçü, “Balık, et, yumurta, fındık, fıstık ve ceviz kaliteli protein kaynaklarıdır ve içerdikleri yağ asitleri de beyin damarlarının beslenmesi açısında oldukça önemlidir. Ders çalışırken; şeker ve şekerli yiyecekler, cipsler, kuruyemişler, gazlı içecekler, bisküviler ve krakerler gibi besinler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, taze sıkılmış meyve suları, taze meyve ve sebzeler ile kuru meyveler tercih edilmelidir” tavsiyesinde bulundu.
Sınav öncesi ev yemeği yenilmeli
Açıkta satılan besinlerin, uygun koşullarda muhafaza edilmedikleri ve hijyenik şartların tamamını taşımadıkları için çabuk bozulma riski taşıdıklarına dikkat çeken Örkçü, bu nedenle olası bir besin zehirlenmesine karşı sınav öncesinde ev yemekleri yenilmesinin daha doğru olacağını kaydetti.
Gaz yapıcı ve lifli besinlere dikkat
Sınavdan bir gün önce kuru baklagiller gibi gaz yapıcı besinlerin, lif ve yağ içeriği yüksek yiyeceklerin tüketiminde dikkatli olunması gerektiğini belirten Örkçü, “Sınav anında adrenalinin seviyesinin yükselmesiyle birlikte sindirim sistemimiz daha fazla çalışmaya başlar ve sınav anında acaba tuvalet ihtiyacım olur mu kaygısını yaşamamamıza neden olur. Vücudun alışık olmadığı hiçbir besin sınav öncesinde tüketilmemelidir. Sınav sırasında mide ve sindirim sistemi sorunları yaşanma riskini artırabilir” uyarısında bulundu.
Sınav günü ne yapılmalı?
Beslenme Uzmanı Özden Örkçü, sınav sabahı mutlaka kahvaltı yapılması gerektiğini vurgulayarak “Kahvaltıda ağır yiyecekler tüketmeyin. Düzenli kahvaltı yapma alışkanlığı kazanılmalı ve sınav günü mutlaka kahvaltı edilmelidir. Gece boyu açlıktan sonra vücudumuz ve beynimiz güne başlamak için acil olarak enerjiye gereksinim duyduğundan, kahvaltı yapılmadığı takdirde; dikkat daha çabuk dağılır, baş ağrısı ve yorgunluk oluşur. Yeterli enerji ve besin öğelerini sağlayan bir sabah kahvaltısında; süt, taze sıkılmış meyve suyu yanında peynir, yumurta, birkaç dilim ekmek, pekmez tahin, zeytin, domates, yeşilbiber, salatalık, maydanoz veya meyve gibi dört besin grubunda yer alan yiyecekleri içermelidir” diye konuştu.
Dikkati toplamak için A ve C vitamini
“Halk arasında şeker ve şekerli besinlerin dikkati ve algılamayı arttırdığına yönelik yanlış inanışlar bulunur” uyarısında bulunan Örkçü, “Oysa karbonhidrat yönünden zengin bu besinler, tersine gevşemeye neden olur. Sınav öncesi ve sırasında bunlar yerine, kuru üzüm, erik, incir ya da A ve C vitaminlerinin zengin olduğu taze meyve ve sebze gibi besinler tercih edilmelidir” diye konuştu.
Su ve taze sıkılmış meyve suyu konsantrasyonu artırır
Beslenme Uzmanı Özden Örkçü, diğer önerilerini şöyle sıraladı:
“Sınav esnasında susamaya neden olacak yağlı ve tuzlu besinlerden kaçınılmaldır. Sınava girerken yanınızda su bulundurun. Sınavda su tüketiminin yanı sıra taze sıkılmış meyve suyunun hem sıvı ihtiyacını karşılayacağı hem de konsantrasyonu arttıracağı unutulmamalıdır.
Kafeinden uzak durun!
Kafein içeren yiyecekler adrenalinin serbest kalmasına böylece stres düzeyinin artmasına neden olabilir. Bu nedenle günlük tüketimin en fazla 2 fincan kahve/ çay ile sınırlandırılması önem arz eder. Bunun dışında aşırı çay ve kahve tüketmek diüretik etkisinden dolayı sınav sırasında tuvalet ihtiyacınızı arttırabilir.”